• Product Owner

Mijn 2 grootste takeaways van het Product Owner Event 2025

Op 2 oktober was ik te gast bij het Product Owner Event 2025, georganiseerd door ProductOwner.nl. Wat een dag! Met duizend deelnemers, een zorgvuldig samengesteld programma en een organisatie die tot in de puntjes klopte, mogen Jochem en zijn team met recht trots zijn.

Achter de glans van dit succes zag ik ook een vakgebied dat volop in beweging is. Met kansen, maar ook met groeipijnen en complexe uitdagingen. Natuurlijk werd de opkomst van AI daarin meerdere keren benoemd: veelbelovend, maar pas écht van waarde als de Agile basis stevig staat. Dat geldt zowel voor startende als ervaren Product Owners. In dit artikel wil ik het daarom hebben over twee uitdagingen die ik bij deze twee doelgroepen terugzag:

1. Wiebelig fundament bij startende Product Owners
2. Systeembeperkingen bij ervaren Product Owners

Wiebelig fundament bij startende Product Owners

De eerste groep, startende Product Owners, is vaak vol enthousiasme maar mist een stevig kompas. Hun grootste uitdaging? Een gebrek aan fundamentele kennis van de Agile principes. Zonder goed begrip van de drie pijlers van Agile:

• Als er geen transparantie is, waar inspecteer je dan op?
• Als je niet inspecteert, wat leer je dan?
• En als je niet adapteert, hoe wendbaar ben je dan echt?

Daarbovenop hoor je klachten over het ontbreken van:

• Een stabiel team
• Echt contact met business, gebruikers en klanten
• Focus en heldere prioriteiten

In veel gevallen werken deze Product Owners in matrixorganisaties, met beperkt mandaat, en projectmatig denken (‘we knippen het project op in sprints’). Maar als klantfeedback ontbreekt en teams niet stabiel zijn, dan is dat geen Agile werken, maar projectmanagement in iteraties. En dat is zorgelijk. Want zo leren we niet écht en leveren we niet structureel waarde. Wat nodig is:

• Een stevig opleidingsfundament, waarin Product Owners niet alleen leren wat Agile is, maar vooral waarom het werkt.
• Coaching en praktische begeleiding om principes om te zetten in gedrag.
• En bovenal: mandaat en vertrouwen om echt verantwoordelijkheid te nemen.

Zonder dat fundament wordt elke sprint een gok en elke roadmap een wens in plaats van een strategie.

Systeembeperkingen bij ervaren Product Owners.

De tweede groep, de ervaren Product Owners, heeft dat fundament wél. Zij werken met stabiele teams, duidelijke visies en regelmatige klantinteractie. Hun uitdaging ligt elders: het systeem waarin ze opereren.

Wanneer de context complexer wordt (door budgetcycli, afhankelijkheden, of hiërarchische besluitvorming) grijpen organisaties nog te vaak terug naar command & control. Dan zie je dat:

• Mandaat verdampt
• Klantcontact wordt gefilterd
• Besluiten worden top-down genomen

Het gevolg? Gemotiveerde Product Owners raken gefrustreerd, teams verliezen eigenaarschap en de wendbaarheid van de organisatie verdampt. De echte uitdaging ligt dus niet in de teams, maar in het systeem.

Vaak werd gezegd dat de echte meerwaarde van deze Product Owners niet in het Delivery stuk zou moeten liggen (kortom, spullen leveren met een team), maar zou moeten zitten op Discovery. Het vertalen van de strategische thema’s van de organisatie naar waardecreatie voor het team. Dat houdt in: veel meer interactie met stakeholders, klanten en gebruikers. Veel meer met externe ondernemende factoren bezig zijn en veel minder met de Scrummachine bemoeien.

Daar kan ik het alleen maar mee eens zijn, maar dat houdt wel in dat de Product Owners hun wiebelige fundament dan vervangen moeten hebben voor een stevig fundament. Want als de basis niet op orde is en Delivery komt onder druk te staan, en de stakeholders gaan daar wat van vinden, dan weet ik wel wie (onterecht) de kop van jut wordt. Precies, de Product Owner. Dit betekent dus dat de basis fundamenten en principes aanwezig moeten zijn om aan Discovery te kunnen doen.

Mijn visie op hoe we er voor deze Product Owners kunnen zijn

De kloof tussen beide groepen Product Owners vraagt om twee soorten interventies.

Investeer in fundamenten voor startende Product Owners

• Kennis van Agile principes
• Vaardigheden in stakeholdermanagement
• Ervaring met klant validatie
• Een stabiel team en mandaat om beslissingen te nemen
  

Geef ervaren Product Owners ruimte om organisaties te veranderen

• Minder focus op compliance, meer op leren en eigenaarschap
• Scrum Masters als change agents in plaats van ceremonie-beheerders
• Management dat durft te vertrouwen op teams in plaats van controle te willen

Pas als we beide lagen versterken, kan het vak van Product Owner écht volwassen worden.

Tot slot

Het Product Owner Event 2025 liet zien dat het vak springlevend is, maar ook dat we nog een weg te gaan hebben. De ene helft Product Owners kan nog meer impact maken door meer houvast te creëren, de andere helft door meer vrijheid te regelen. De toekomst van ons vak ligt niet in nóg meer frameworks of tools, maar in het versterken van kennis, coaching en organisatieverandering.