• Agile & Scrum Basics

18 insights over Psychologische Veiligheid

“Met welk thema kunnen we Agile teams helpen een slag te slaan?” Midden in de lockdown stellen we onszelf die vraag als Agile Coaches, Scrum Masters, Agile Trainers, Product Owners en Leadership Coaches van Scrum Academy. Al snel plakken er meer dan 10 post-its aan de muur met ‘Psychologische Veiligheid’. Met actualiteiten als ‘Omtzigt functie elders’ en de ‘gluurapparatuur van werkgevers’ leerden we in de maanden erna prachtig hoe je niet met Psychologische Veiligheid om moet gaan. Maar hoe moet het wel? In dit artikel geef ik je een overzicht van al onze artikelen, tips, tools, video’s, modellen en insights die je helpen om aan Psychologisch Veilige teams te bouwen.

Verder bespreken we de volgende onderwerpen in dit artikel: 

• Het herkennen van valkuilen bij Psychologische Veiligheid;
• De theorie achter Psychologische Veiligheid;
• Psychologische Veiligheid voor Scrum Masters & Agile Coaches;
• Psychologische Veiligheid voor Product Owners;

Valkuilen herkennen die je maar beter kan vermijden

Grote kans dat je jouw team(s) herkent in een van de volgende situaties. Dat is overigens geen ramp, het is juist het begin naar een nieuwe stijgende lijn. Herken jouw valkuil, ga ermee aan de slag en volg bijvoorbeeld een Masterclass Psychologische Veiligheid. De meest voorkomende valkuilen bij Psychologische Veiligheid zijn:

• Zeggen dat het psychologisch veilig is, terwijl dat in werkelijkheid absoluut niet zo is. Doen alsof dus. Zo herkent men niet meer wat veilig en wat onveilig is, waardoor teamleden zich afwachtend gaan gedragen.
• Afwijkende meningen openlijk afbranden. Hierdoor bedenk je je als teamlid wel twee keer om nog een keer je mening te delen. Resultaat? Je doet je als team tekort en belicht niet alle perspectieven van een vraagstuk.
• Fouten afstraffen. Hiermee sla je de creativiteit uit een team, terwijl het veel slimmer is om te leren van gemaakte fouten. 
• Feedback negeren of geen feedback geven. Je mening niet geven of compleet negeren, zorgt voor een gebrek aan participatie die je juist nodig hebt om een veilig klimaat te scheppen. 
• Slecht voorbeeldgedrag. 

Twijfel je of jouw team psychologisch veilig is en wil je dit graag meten? Goed nieuws. Ga aan de slag met deze gratis online tool die Scrum Academy ontwikkelde om in te zoomen op de Psychologische Veiligheid in jouw team.

De theorie achter Psychologische Veiligheid

Psychologische Veiligheid doet niet meteen bij iedereen een belletje rinkelen. Maar wellicht zijn jullie in het team wel super goed bezig met Psychologische Veiligheid, zonder daar bewust mee bezig te zijn. Waar zou je dat aan kunnen merken? Teamleden worden geaccepteerd, je voelt de inclusiviteit, er is ruimte om te leren, iedereen mag bijdragen en de heersende opvatting in het team wordt regelmatig uitgedaagd. Dat klinkt natuurlijk allemaal heel erg mooi en inspirerend, maar wat voor theorie gaat er achter schuil? Trainer Martijn van Asseldonk geeft je een graag een hele heldere uitleg over de theorie van Timothy Clark in deze inspirerende vlog en deze verhelderende blog.

“Psychological Safety is a condition in which you feel (1) included, (2) safe to learn, (3) safe to contribute, and (4) safe to challenge the status quo – all without fear of being embarrassed, marginalized, or punished in some way“ – Timothy Clark

Ontdek jij met deze unieke tool waar jouw team staat? Blijf bouwen aan vertrouwen in jouw team.

Psychologische Veiligheid voor Scrum Masters & Agile Coaches

De grote uitdaging van veel Agile teams is dat zij van de job to be done vaak meer niet weten, dan wel weten. Dus zijn al die teams gek op experimenten en op feedback geven. Tenminste dat zou het ideale klimaat voor die teams zijn. Het klimaat waarin alle teamleden zich vrij genoeg voelen om te experimenteren en te blijven leren. Als Agile Coach en Scrum Master de taak om teams te coachen om dit veilige klimaat te creëren en te bewaken. Hoe? Dat weet je met onderstaande vlogs en blogs.

• Eat your own dogfood met Agile Leadership Coach Adrie Dolman
• Psychologische Veiligheid in Uganda met cultureel antropoloog Mirjam Altena
• Het gevaar van te veel motivatie met directeur Milieudefensie Donald Pols

Psychologische Veiligheid voor Product Owners

Stakeholders managen, visie ontwikkelen, knopen doorhakken, zorgen voor return on investment. Dat vult de dag van de Product Owner. En menig Product Owner ervaart hierbij best wat druk. Als Product Owner weet je immers dat je werkt met super creatieve teams, je wilt dat ze uitblinken in vindingrijke oplossingen. En ja…. dat kan en zal een keer mislukken. Juist dan je hoofd koel houden, is een kunst. Het helpt enorm als je ook in the heat of the moment weet wat jij kan bijdragen aan Psychologische Veiligheid. Op de langere termijn win je daar altijd mee!

• Waarom fouten maken verplicht is bij Spotify en SpaceX met Agile Coach Jan-Pieter van den Heuvel
• Alles over constructief taalgebruik met Agile Coach en Trainer Anton Vanhoucke
• Dit is hoe je Psychologische Veiligheid ontwerpt in creatieve teams met Scrum Master Rose-Anne Dotinga
• Het geheim van veilige getallen met Agile Coach en Trainer Anton Vanhoucke

Tot slot

Ik heb genoten van het behandelen van dit belangrijke thema en heb ook zelf weer van andere experts mogen leren. Dank voor alle toffe reacties op de socials en zelfs op straat ben ik meerdere keren aangesproken over de inspirerende vlogs en blogs. Dat veel mensen herkennen wat er bij hen op het werk speelt, onderstreept het belang van onze goed getimede themamaand. Door het vele thuiswerken en alle corona maatregelen zijn we in veel teams een beetje losgefietst van elkaar. Met het thema Psychologische Veiligheid hebben we in ieder geval een hoop handvatten gegeven om weer connectie te maken. Doe er je voordeel mee!