Fresh Start Effect: de psychologie van een vliegende herstart

In drie eerdere blogs deelden we hele concrete tips over het optimaal gebruik maken van het Fresh Start Effect. Maar wat was dat ook alweer precies? En wat kun je er nog mee nu de zomervakantie alweer mijlenver achter ons lijkt te liggen? In dit blog duiken we in de wereld van het Fresh Start Effect en ontdek je waarom die ook de rest van het jaar heel relevant is.

Heb jij dit gevoel ook steeds na de zomervakantie? Alsof je alles weer fris kunt aanpakken. Volop ideeën, nieuwe energie en misschien zelfs nieuwe hardloopschoenen die nu echt gebruikt gaan worden. Ik ken dat wel. En gelukkig: het is geen toeval. Dat is namelijk psychologie.

Wat is het Fresh Start Effect?

Gedragswetenschappers Katherine Milkman, Hengchen Dai en Jason Riis ontdekten in 2014 iets wat we allemaal herkennen: sommige momenten voelen als een mentale reset. Ik heb het vaak bij de start van een nieuw jaar, een verjaardag of die eerste maandag na mijn vakantie. Zulke ‘tijdelijke mijlpalen’ motiveren me om slechte gewoontes achter te laten en ambitieuze doelen op te pakken.

Hoe dat werkt? Het creëert een duidelijke scheidslijn tussen je ‘oude ik’ en je ‘nieuwe ik’. Fouten uit het verleden voelen minder relevant. Je zelfbeeld krijgt een positieve update. En het voelt logisch om een frisse gewoonte te starten.

Wat is de kern van het Fresh Start Effect?

Bepaalde tijdsmomenten zorgen voor een psychologische scheiding tussen “oude ik” en “nieuwe ik”. Daardoor:

Lijkt falen uit het verleden minder bepalend
Krijg je meer motivatie om opnieuw te beginnen
Worden mensen actiever in het najagen van hun doelen

Waar zie je dit terug?

Katherine Milkman en haar team zagen het bijvoorbeeld aan sportdata: mensen gingen vaker naar de sportschool na een verjaardag of bij het begin van een nieuw jaar. Maar ook in werk en gedrag zijn deze ‘fresh starts’ meetbaar effectief.

Wat kun je ermee als Agile professional?

Vanuit mijn beleving (en professie) is dit natuurlijk een boeiende vraag. Gebruik natuurlijke breekmomenten, na een vakantie, bij een kwartaalstart of zelfs een nieuwe sprint, heel erg bewust. Het zijn dé momenten om gewoontes te resetten, nieuwe doelen scherp te stellen en extra motivatie te benutten. Retrospective gepland? Perfect moment om niet alleen terug te kijken, maar vooral een frisse stip op de horizon te zetten.

Waarom werkt het?

Het Fresh Start Effect helpt:

Afstand te nemen van oud gedrag
Jezelf opnieuw te definiëren
Nieuwe routines makkelijker te starten

En het mooie is: je kunt deze psychologische boost dus de rest van het jaar vaker bewust inzetten. Bijvoorbeeld na de kerstvakantie, bij een kwartaalstart of na een release. Welke Fresh Start momenten zie jij in de komende maanden voor jouw team?

Zo maak je een vliegende herstart

Drie praktische tips die je direct kunt toepassen:

1. Begin met ritme, niet met snelheid
Ga niet meteen voor de sprintrecords. Start met een cadans van vaste routines, heldere ritmes. Denk aan een muzikant die eerst de basis akkoorden neerzet voordat de solo begint. Lees verdiepend blog>>

2. Vier de start, niet alleen het eind
Creëer momentum door het begin bijzonder te maken. Start met een korte kick-off, een lunch, of een verrassende werkvorm. Zoals een band die het eerste nummer gebruikt om direct iedereen in de flow te brengen. Lees verdiepend blog>>

3. Kies een helder doel, geen vaag voornemen
Vage voornemens leiden tot vage resultaten. Kies een concreet doel dat je letterlijk kunt zien gebeuren: “Iedere vrijdag om 16:30 vieren we de grootste blunder of succesfactor.” Lees verdiepend blog>>

Bonus: iedere sprint kan een Fresh Start zijn

Of je nu terugkomt van vakantie, een nieuw project begint of met nieuwe teamleden aan de slag gaat; het moment van ‘herstarten’ biedt een kans. Niet zomaar een ‘weer aan de slag gaan’, maar een bewust resetmoment. Bij Scrum Academy geloven we in de kracht van zo’n Fresh Start. En zoals bij sport of muziek geldt: een goed begin is meer dan het halve werk.